การแสดงนางด้ง  เป็นพิธีกรรมดั้งเดิม  เป็นการแสดงพื้นบ้านภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

การแสดงได้ย้ายตามมาจากการย้ายถิ่นฐานการทำมาหากิน ของชาวภาคตะวันออกเฉียงเหนือมาตั้งถิ่นฐาน

ในจังหวัดปราจีนบุรี  เป็นการแสดงที่กำลังจะสูญหายการแสดงนางด้งเป็นพิธีกรรมที่กระทำเพื่อเป็นการ

เสี่ยงทายในการทำมาหากิน เรื่องฝนจะตกเวลาไหน  ชาวบ้านจะได้เตรียมไถนา เพื่อหว่านข้าว  ถ้าฝนไม่ตก

จะทำให้ข้าวเสียหายได้ผลไม่เท่าที่ควร

การแสดงนางด้ง จะเล่นกันเฉพาะเดือน เมษายน ของทุกปี ในเดือนเมษายน ตั้งแต่

วันที่ ๑๓-๓๐ เมษายน ของทุกปีเท่านั้น  ช่วงนี้เป็นช่วงที่ประตูสวรรค์เปิด

วิธีการ/ขั้นตอนพิธีกรรม

จะมีผู้แสดงหรือผู้ร่วมพิธีกรรม นางด้งหรือเรียกอีกอย่างหนึ่งว่านางฟ้า  ผู้ร่วมพิธีกรรม

ประกอบด้วยผู้เป็นร่างทรง จำนวน ๑ คน ผู้ถือกระด้ง  จำนวน ๒ คน   นั่งอยู่ตรงกลางวง ผู้ร้องเพลงเชิญนางด้ง ๑ คน ผู้ร่วมวงหรือคณะ ประมาณ ๑๐ คน ยืนล้อมวงผู้ที่ถือกระด้ง ๒ คนปิดตา  ในขณะที่ผู้ร้องเพลงเชิญนางด้งร้องเพลงเชิญคนนั่งข้าง ๆ จะโปรยดอกไม้(ดอกดาวเรือง) ลงบนกระด้งไปเรื่อย ๆ จนกว่าผีนางด้งหรือนางฟ้าลงประทับร่าง พอประทับร่างแล้วก็จะสังเกตเห็นว่ากระด้งโยกไปโยกมา จะเอาผ้าที่ปิดตาออก เพื่อพูดคุยกับประชาชนในบริเวณที่อยู่รอบ ๆ นางด้งหรือนางฟ้าจะเอากระด้งไล่ฟาดผู้คนที่ยืนอยู่ใกล้ ๆ และจะทักทายดวงชะตาของคนนั้น บางครั้งถ้าอารมณ์ดีนางด้งหรือนางฟ้าจะร้องรำทำเพลงร่วมกับชาวบ้านอย่างสนุกสนาน

เนื้อเพลง

นางด้งเอย นางด้งสีดา เก็บผักเก็บปลา มาลงเล่นน้ำ บุตตะเล ผัดไป  เหล้า ๒ ไห ไก่เตี้ย ๒ ตัว

 กระเทียม ๒ หัว อีปู่ด้งเอย อีย่าด้งเอย เข้าป่าสาระหงษ์  กระด้งไม้บาก สากน้อย ไม้แดง  กระด้งแข็ง ๆ ตักแกงร่อนข้าว กระด้งฝัดข้าว อ่อนไปกระแยะ อ่อนมากระแยะ จมฟุ ๆ ฟาย ๆ ขนดินทรายมาใส่นางด้ง  นางด้งให้อยากกินยากำเด็กน้อย เล่นน้ำ บุตตะเล  ฟัดไป เหล้า ๒ ไห ไก่เตี้ย ๆ ตัว กระเทียม ๒ หัว ปู่ด้งเอย ย่าด้งเอย เข้าป่าสาระหงษ์ กระด้ง ไม้บาก สากน้อยไม้แดง  กระด้งแข็ง ๆ ตักแกงร่อนข้าว กระด้งฝัดข้าวอ่อนไปกระแยะ อ่อนมากระแยะ อมฝุ ๆ ฟาย ๆ  ขนดินทรายมาใส่นางด้ง นางด้งไฮ้อยากกินยากำ เด็กน้อย เล่นน้ำ บุตตะเล

ฝัดไป เหล้า ๒ ไห ไก่เตี้ย ๆ ๒ ตัว กระเทียม ๒ หัว อีปู่โงเอยอีย่าด้งเอ๋ย                       

การแต่งกาย  ผู้ที่ถือกระด้ง  นุ่งผ้าซิ่น เสื้อคอกลมแขนกระบอก สไบพาดบ่า ปิดตาทั้ง ๒ คน

ผู้ร่วมวงจำนวน ๑๐ คน แต่งกายสวยงาม ร้องเป็นลูกคู่ และปรบมือให้จังหวะและรำกันอย่างสนุกสนาน